Female Hormones ฮอร์โมนวัยว้าวุ่นของคนรุ่นแม่…สำคัญไฉน!!

รู้ หรือ ยัง?? กว่าจะเป็นแม่คนไม่ใช่เรื่องง่ายและฮอร์โมนตั้งต้นที่สำคัญ

1. Anti-Mullerian Hormone (AMH) ฮอร์โมนจากรังไข่

           

ฮอร์โมนแอนตี้มูลเลอเรียน หรือเรียกสั้นๆ ว่า AMH (Anti-Mullerian Hormone) ฮอร์โมนที่ถูกสร้างมาจากรังไข่บ่งบอกถึงปริมาณและคุณภาพของไข่ ทั้งยังเป็นฮอร์โมนที่เนื้อเยื่อของอวัยวะสืบพันธุ์ผลิตขึ้น Anti-Mullerian Hormone จะมีผลต่อความสมดุลของ Follicle-stimulating hormone (FSH) และ Luteinizing hormone (LH) และปริมาณของฮอร์โมน AMH สะท้อนถึงการเจริญเติบโตของ Follicle หรือถุงหุ้มไข่ การเจาะเลือดตรวจหาระดับแอนตี้มูลเลอเรียนฮอร์โมนหรือเรียกสั้นๆ ว่า “AMH” หากค่า AMH สูงก็มีโอกาสเก็บไข่ได้มากกว่าค่า AMH ที่ต่ำแต่ในกรณีที่ค่า AMH สูงมากเกินไปอาจทำให้เป็นภาวะถุงน้ำในรังไข่หลายใบหรือ PCOS ซึ่งเป็นภาวะที่ Follicle ส่วนเกินผลิตฮอร์โมน AMH มากผิดปกติ

AMH Hormone จะสูงในผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ ผู้หญิงแรกเกิดจะมีไข่ในรังไข่ประมาณ 1-2 ล้านฟอง เมื่อเริ่มมีประจำเดือนครั้งแรก ไข่ก็เหลือเพียง 3-4 แสนฟองและลดลงเรื่อยๆ ตามอายุจนหมดไปหรือเป็นโรคเกี่ยวกับรังไข่ เช่น ช็อกโกแลตซีสต์ เมื่อยิ่งอายุเพิ่มขึ้นมีการผลิตไข่ได้น้อยลง เป็นสาเหตุที่ทำให้โอกาสการตั้งครรภ์ยิ่งลดน้อยลงทำให้เข้าสู่ภาวะการมีบุตรยาก

2. Thyroid-Stimulating Hormone (TSH) ฮอร์โมนไทรอยด์

ฮอร์โมนที่หลั่งมาจากต่อมใต้สมองส่วนหน้ามีหน้าที่ควบคุมการสร้างฮอร์โมนไทรอยด์ของต่อมไทรอยด์ การวัดระดับของ Thyroid stimulating hormone (TSH) เป็นตัวบ่งชี้การทำงานของต่อมไทรอยด์ว่าทำงานผิดปกติหรือไม่ หรือทำงานมหรือน้อยเกินไป ฮอร์โมนเหล่านี้มีผลต่อการเผาผลาญในร่างกายและมีความจำเป็นสำหรับการเจริญเติบโตที่เป็นปกติและพัฒนาการของร่างกาย การทำงานของต่อมไทรอยด์มีผลต่อการตั้งครรภ์ จึงต้องรักษาให้อยู่ในระดับที่สมดุลกันก่อนการใส่ตัวอ่อน

ภาวะไทรอยด์เป็นพิษ (Hyperthyroidism, Overactive Thyroid) ต่อมไทรอยด์ที่สร้างฮอร์โมนออกมามากเกินไปมีผลต่อการตั้งครรภ์ได้และเป็นสาเหตุให้ไข่ตกไม่ปกติ หากไม่ได้รักษาหรือควบคุมให้อาการดีขึ้นก็ส่งผลให้เกิดความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ มีโอกาสเกิดครรภ์เป็นพิษและไทรอยด์เป็นพิษรุนแรง (Thyroid storm) ส่งผลกระทบให้เกิดภาวะแทรกซ้อนระหว่างการตั้งครรภ์ เช่น ทารกเติบโตช้าและมีภาวะไทรอยด์ คลอดก่อนกำหนด ภาวะแท้ง และหัวใจวาย

ภาวะไทรอยด์ต่ำ (Underactive Thyroid) หรือไฮโปไทรอยด์ (Hypothyroidism) ส่งผลกระทบการทำงานแทบทุกส่วนของร่างกายแต่ที่พบได้บ่อยคือ ต่อมไทรอยด์อักเสบเรื้อรัง (Hashimoto thyroiditis) เป็นภาวะที่เกิดจากการมี thyroid peroxidase antibody หรือ Anti-TPO ไปทำลายต่อมไทรอยด์ ทำให้ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนได้ลดลง หากไม่ได้รักษาอาจทำให้เกิดภาวะแท้งบุตร รกลอกตัวก่อนกำหนด ความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์และครรภ์เป็นพิษ คลอดก่อนกำหนด ตกเลือดหลังคลอด

3. Prolactin (PRL) ฮอร์โมนผลิตน้ำนม

ฮอร์โมนหลั่งน้ำนม ช่วยกระตุ้นให้เต้านมผลิตน้ำนมโปรแลคตินจะสูงในสตรีตั้งครรภ์และให้นมบุตร PRL มีผลโดยตรงต่อเนื้อเยื่อและต้องอาศัยการออกฤทธิ์ของฮอร์โมนอื่นร่วมด้วย เช่นอีสโทรเจน (Estrogen) โพรเจสเทอโรน(Progesterone) คอร์ติโคสเตอโรน (Corticosterone) และอินซูลิน (Insulin) ในเพศหญิงเมื่อต่อมน้ำนมได้รับฮอร์โมนเหล่านี้จึงจะทำให้เกิดการหลั่งน้ำนมและควบคุมวงจรของประจำเดือน ในเพศชายฮอร์โมนนี้จะช่วยควบคุมการผลิตอสุจิอีกด้วย

ภาวะโปรแลคตินในเลือดสูง (hyperprolactinemia) ส่งผลต่อการผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนทำให้มีปัญหาในการตั้งครรภ์ ทำให้มีน้ำนมไหลผิดปกติ ทั้งยังมีผลยับยั้งการหลั่งของ FSH และ LH ลดการกระตุ้นการทำงานของรังไข่ทำให้ไข่ไม่เจริญเติบโต ไม่มีการตกไข่และประจำเดือนผิดปกติ  ส่วนในผู้ชายทำให้มีน้ำนมไหลออกจากหัวนม อวัยวะไม่แข็งตัว ผลิตอสุจิน้อยหรือไม่สามารถผลิตอสุจิทำให้มีบุตรได้ยาก

4. Luteinizing hormone (LH) กระตุ้นรังไข่และอัณฑะ

ฮอร์โมนดังกล่าวอยู่ในกลุ่มของฮอร์โมนที่เรียกว่าโกนาโดโทรฟิน (Gonadotropin) ช่วยกระตุ้นรังไข่ในเพศหญิง และอัณฑะในเพศชาย หากระดับฮอร์โมน LH ต่ำเกินไปจะทำให้ไม่มีการตกไข่ ส่งผลทำให้เกิดภาวะมีบุตรยากได้ แต่หากมีมากเกินไปก็อาจส่งผลต่อการเกิดซีสต์หรือถุงน้ำในรังไข่ได้

อาจรักษาด้วยการฉีดฮอร์โมนเมโนโทรฟิน (Menotropin) ซึ่งเป็นส่วนผสมของฮอร์โมนลูทิไนซิงและฮอร์โมนฟอลลิเคิลสติมิวเลติง (Follicle-stimulating hormone: FSH) มักใช้ในการรักษาสภาวะมีบุตรยากในทั้งเพศชายและเพศหญิง ซึ่งจะช่วยให้ผู้หญิงมีการตกไข่และช่วยให้ผู้ชายมีการสร้างอสุจิมากขึ้น

5. Follicle Stimulating Hormone (FSH) การเติบโตของไข่

ฮอร์โมนที่มาจากต่อมใต้สมองส่วนหน้าที่เรียกว่า Anterior Pituitary โดยทำหน้าที่กระตุ้นการเจริญของไข่ส่งผลให้ไข่มีความสมบูรณ์ ส่งผลต่อการมีประจำเดือนและการตั้งครรภ์ นอกจากนี้ยังส่งผลต่อการหลั่งฮอร์โมนเอสโตรเจนเพื่อกระตุ้นการสร้างเยื่อบุโพรงมดลูก หากร่างกายมมีระดับ FSH ต่ำเกินไปหรือสูงเกินไปจะทำให้เสี่ยงเกิดโรค PCOS และเกิดภาวะมีบุตรยากได้

การเริ่มต้นคำว่า “แม่” มีหลายปัจจัยที่ต้องระวังไม่ใช่แค่ฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงไปตามวัย แต่ยังมีอีกหลายสาเหตุที่ทำให้มีบุตรยาก ด้วยประสบการณ์และความเชี่ยวชาญของแพทย์ผู้ให้การรักษาที่ iBaby Fertility เรายินดีให้บริการเต็มความสามารถเพื่อเติมเต็มคำว่า “ครอบครัว” ของคุณให้สมบูรณ์

สอบถามเพิ่มเติม

Tel : +6621688640
Tel : +6621688641
Tel : +6621688642
Tel : +6621688643
Mail : info@iBabyFertility.com
Line : @iBaby