เวลาทำ IVF หลายคนมักโฟกัสแค่ไข่ดี ตัวอ่อนสวย มดลูกพร้อม แต่จริง ๆ แล้วยังมีอีกปัจจัยสำคัญที่อาจทำให้ตัวอ่อนฝังตัวไม่ได้ ก็คือ ลิ่มเลือดเล็ก ๆ ในร่างกาย ลิ่มเลือดพวกนี้บางทีอาจไปขัดขวางการฝังตัวของตัวอ่อน หรือทำให้เกิดการแท้งซ้ำๆ โดยที่ไม่ทราบสาเหตุ แพทย์จึงอาจแนะนำให้ตรวจ D-dimer ก่อนเริ่มกระบวนการย้ายตัวอ่อน เพื่อเช็กว่าร่างกายมีความเสี่ยงเรื่องลิ่มเลือดอุดตันหรือไม่
D-dimer ตรวจเพื่ออะไร
D-dimer ตรวจเพื่อช่วยประเมินร่างกายว่ามีการสร้าง และสลายลิ่มเลือดมากผิดปกติหรือไม่ โดยระดับของ D-dimer จะแสดงค่าความเข้มข้นของโปรตีนที่เกิดจากการสลายลิ่มเลือดในร่างกาย บ่งชี้ถึงความเสี่ยงของภาวะลิ่มเลือดอุดตัน หรือปัญหาเกี่ยวกับระบบการแข็งตัวของเลือด
ระดับ D-dimer

- หากค่าระดับ <500 ng/mL = ปกติ
- หากค่าระดับ 500-1000 ng/mL = อาจมีภาวะสลายลิ่มเลือดมากกว่าปกติ
- หากค่าระดับ >1000 ng/mL = เสี่ยงลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ
(DVT – Deep Vein Thrombosis)
หรือลิ่มเลือดอุดตันในปอด
(Pulmonary Embolism – PE)
หรือมีภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ - หากค่าระดับ >2000-3000 ng/mL = ควรได้รับการตรวจเพิ่มเติมโดยเร็ว
* ในกรณีที่ทำเด็กหลอดแก้ว IVF/ICSI หากเกิน 500–1000 ng/mL เริ่มมีความเสี่ยง
และหากสูงกว่านั้น อาจพิจารณาให้ยาเจือจางเลือดเพื่อป้องกันการอุดตันที่อาจขัดขวางการฝังตัวของตัวอ่อนค่ะ *
สาเหตุที่ทำให้ D-dimer สูง
- การตั้งครรภ์ โดยเฉพาะช่วงไตรมาสที่ 2–3 ร่างกายจะมีการเปลี่ยนแปลงของระบบเลือด ทำให้ D-dimer สูงขึ้นตามธรรมชาติ
- ลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ (DVT) หรือลิ่มเลือดอุดตันในปอด (PE)
- เคยแท้งหลายครั้ง หรือทำเด็กหลอดแก้วไม่สำเร็จหลายครั้ง
- โรคมะเร็งที่ไปกระตุ้นให้เกิดลิ่มเลือดได้ง่าย เช่น มะเร็งตับอ่อน ปอด และรังไข่
- การติดเชื้อที่รุนแรง
- การผ่าตัดใหญ่ อุบัติเหตุ หรือการบาดเจ็บ
- โรคตับ ซึ่งตับเป็นอวัยวะที่ผลิตโปรตีนควบคุมการแข็งตัวของเลือด หากตับมีปัญหาอาจทำให้ควบคุมไม่ได้
- ภาวะ DIC เป็นภาวะที่ร่างกายเกิดการแข็งตัวของเลือดผิดปกติทั่วร่างกาย และมีเลือดออกง่าย
- โรคกล้ามเนื้อหัวใจตาย อาจทำให้ระบบการแข็งตัวของเลือดถูกรบกวน
- อายุที่มากขึ้น โดยเฉพาะอายุ 50 ปีขึ้นไป
ทำไมต้องตรวจ D-dimer ก่อนทำเด็กหลอดแก้ว IVF/ICSI
- ส่งผลต่อการฝังตัวของตัวอ่อน (Embryo Implantation) หากมีลิ่มเลือดไปอุดตันที่หลอดเลือดฝอยในโพรงมดลูก อาจทำให้ตัวอ่อนไม่สามารถฝังตัวได้ดี หรือฝังตัวได้แต่หลุดออก
- หากมีความผิดปกติของการแข็งตัวของเลือดเสี่ยงให้เกิดภาวะแท้งซ้ำ (Recurrent Miscarriage)
- หากมีความเสี่ยงลิ่มเลือดสูงอาจทำให้รกเสื่อม ทารกเจริญเติบโตช้า หรือทารกไม่โตในครรภ์
ใครควรตรวจ D-dimer ก่อนทำเด็กหลอดแก้ว IVF/ICSI

- ผู้ที่เคยทำเด็กหลอดแก้ว IVF/ICSI ไม่สำเร็จหลายครั้ง
- ผู้ที่มีประวัติแท้ง หรือฝังตัวอ่อนไม่ติดหลายรอบ
- ผู้ที่มีภาวะเลือดแข็งตัวผิดปกติ เช่น APS (Antiphospholipid Syndrome)
- อายุ 35 ปีขึ้นไป หรือคนมีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ
- มีประวัติลิ่มเลือดอุดตันในครอบครัว
- ผู้ที่ตรวจพบว่า Anti-cardiolipin หรือ ANA สูง
- ผู้ที่ตรวจพบความผิดปกติของการแข็งตัวของเลือด
การตรวจ D-dimer อาจดูเหมือนเป็นแค่การตรวจเลือดเล็ก ๆ แต่จริง ๆ แล้วมีความสำคัญไม่น้อย โดยเฉพาะสำหรับคนที่กำลังวางแผนทำเด็กหลอดแก้ว IVF/ICSI เพราะลิ่มเลือดอาจเป็นอุปสรรคที่ขัดขวางการฝังตัวของตัวอ่อน หรือเป็นสาเหตุของการแท้งซ้ำโดยไม่รู้ตัว
การตรวจนี้จึงไม่ใช่แค่การป้องกันล่วงหน้า แต่คืออีกหนึ่งกุญแจสำคัญในการเพิ่มโอกาสให้การตั้งครรภ์ครั้งนี้ให้สำเร็จและปลอดภัยด้วยค่ะ

Appointment
iBaby Fertility & Genetic Center
11 Floor, Athenee Tower, Wittayu Road
Mon – Sat 9 am – 4 pm
More Information
Tel : +6621688640
Tel : +6621688641
Tel : +6621688642
Tel : +6621688643
Mail : info@iBabyFertility.com
